En uzun gün, yaz gündönümünde gerçekleşir. Yaz gündönümü, Güneş’in gökyüzünde en yüksek noktaya ulaştığı ve gün ışığının en uzun süreli olduğu zamandır. Kuzey yarımkürede, en uzun gün genellikle 21 Haziran civarında yaşanır, bu da kuzey yarımküredeki yazın başlangıcını işaret eder. Güney yarımkürede ise, en uzun gün genellikle 21 Aralık civarında yaşanır ve güney yarımküredeki yazın başlangıcını gösterir.
Örneğin, 2023 yılına göre konuşursak, 21 Haziran 2023 tarihi Kuzey yarımküredeki en uzun gündür. Güneş bu tarihte gökyüzünde en yüksek noktaya ulaşır ve gün ışığı en uzun süreli olur. Ancak her yıl, bu tarihler biraz değişebilir çünkü Güneş’in hareketi ve Dünya’nın eğikliği nedeniyle yaz gündönümü tarihi biraz dalgalanabilir.
En uzun gün, yaz dönencesi olarak da bilinen yaz gün dönümü günüdür. Bu gün, Güneş’in yıl boyunca gökyüzünde en yüksek noktaya ulaştığı ve gün ışığının en uzun sürede olduğu gündür.
Yaz dönencesi, kuzey yarımkürede 20-22 Haziran tarihleri arasında gerçekleşir. Bu tarihler arasında kuzey yarımkürede günler en uzun sürede ve geceler en kısa sürede olur. Güneş doğudan doğar ve batıya doğru en uzun yolunu kat eder, bu da daha uzun süre aydınlık olmasına neden olur. Güneşin en yüksek noktaya ulaştığı zaman ise günün en sıcak saatleri yaşanır.
Güney yarımkürede ise aynı tarihlerde kış dönencesi gerçekleşir. Bu dönemde güneş, gökyüzünde en düşük noktaya ulaşır ve günler en kısa sürede, geceler ise en uzun sürede olur.
Yaz dönencesi tarihi her yıl değişmez, ancak saat dilimlerine ve coğrafi konumlara bağlı olarak güneşin en yüksek noktaya ulaştığı saatlerde farklılıklar olabilir.
21 Haziran, kuzey yarımkürede yaz dönencesinin gerçekleştiği tarihtir. Bu tarih, genellikle en uzun gündüz süresine sahip olan gün olarak kabul edilir. Güneş bu gün, gökyüzünde en yüksek noktaya ulaşır ve gün ışığı en uzun süre devam eder.
Ancak, belirtmek gerekir ki 21 Haziran tarihi, her yıl için kesin bir şekilde en uzun günü ifade etmez. Bu tarihler, her yıl birkaç dakika değişebilir. Bunun nedeni, Dünya’nın yörüngesinin biraz eliptik olması ve Güneş’in yıllık hareketindeki küçük dalgalanmalardır.
Öte yandan, güney yarımkürede 21 Haziran tarihi kış dönencesine denk gelir. Bu nedenle, güney yarımkürede bu tarih, en kısa gündüz süresine ve en uzun geceye işaret eder.