O tarihten itibaren zorunlu olacak! Benzin alacak milyonlarca araç sahibi için yeni dönem- 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla Türkiye’de akaryakıt sektöründe büyük bir değişiklik yaşanacak. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından geliştirilen Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), akaryakıt istasyonlarında plaka bilgilerinin manuel olarak girilmesine son verecek. Bu uygulama ile her yıl yaklaşık 15 milyar liralık vergi kaybının önüne geçilmesi hedefleniyor. UTTS, akaryakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak tanıyan ve bu bilgileri fiş ve faturalar üzerinde gösteren yerli ve milli bir sistemdir. Sistemin temel amacı, usulsüz fatura kullanımını engelleyerek vergi kaybını minimize etmektir.
Sistemin Amacı ve Faydaları
UTTS’nin en önemli amacı, akaryakıt sektöründe yaşanan vergi kaçakçılığını önlemektir. Sistemin faydaları şunlardır:
- Usulsüz fatura kullanımının önüne geçmek.
- Devletin vergi gelirlerini artırmak.
- Akaryakıt sektöründe adil rekabet ortamını sağlamak.
- Akaryakıt tüketiminin daha sağlıklı bir şekilde takip edilmesini sağlamak.
UTTS’nin Uygulama Süreci
1 Ocak 2025 tarihine kadar UTTS’nin kurulumu ve tüm teknik hazırlık çalışmaları tamamlanacaktır. Bu süreçte:
- Akaryakıt istasyonlarına teknik kurulumlar yapılacak.
- Vergi mükelleflerinin taşıtlarına Taşıt Tanıma Birimleri (TTB) takılacak.
- Akaryakıt istasyonları, yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarla (ÖKC) donatılacak.
Taşıt Tanıma Birimi (TTB) ve Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO)
TTB ve TTO, UTTS’nin ana bileşenleridir. Bu cihazlar, akaryakıt dolumu sırasında aracın plaka bilgisini otomatik olarak tanıyarak sisteme aktarır. Böylece manuel girişlerin neden olduğu hatalar ve usulsüzlükler engellenmiş olur.
Vergi Mükellefleri İçin Zorunluluklar
UTTS, sadece vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşlar için zorunlu olacaktır. Bu kişi ve kuruluşların, işyerlerine ait veya kiraladıkları taşıtlara 31 Aralık 2024 tarihine kadar TTB taktırmaları gerekmektedir. Akaryakıt alımları sırasında UTTS kapsamında düzenlenmiş ÖKC fişi almayan vergi mükellefleri, bu harcamalarını gider olarak gösteremeyeceklerdir.
Bireysel Taşıt Sahipleri İçin İsteğe Bağlı Kullanım
Bireysel taşıt sahipleri, UTTS’yi isteğe bağlı olarak kullanabileceklerdir. Ancak, bu sistemin sağladığı avantajlardan faydalanmak isteyen bireysel taşıt sahipleri de TTB taktırarak sisteme dahil olabilirler.
Teknik Hazırlıklar ve Kurulumlar
UTTS’nin başarılı bir şekilde devreye alınabilmesi için birçok teknik hazırlık yapılmaktadır. Mart ayında www.utts.gov.tr adresli portal paydaşların kullanımına açılmıştır. Ağustos ayına kadar akaryakıt istasyonlarında yapılacak kurulumlar tamamlanacaktır.
Donanım Montaj ve Servis İşlemleri
UTTS donanımlarının montaj, onarım ve servis işlemleri, sadece Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün yetkilendireceği firmalar tarafından gerçekleştirilecektir. Taşıtlara TTB montajını Yetkili Taşıt Montaj Firmaları, akaryakıt istasyonlarına TTO ve güvenlikli haberleşme cihazının kurulumunu ise Yetkili İstasyon Montaj Firmaları yapacaktır.
Sistemin İşleyişi
UTTS kapsamında, yakıt depo girişlerine TTB takılan taşıtların, sahiplik ve plaka bilgisi kayıt altına alınacaktır. Akaryakıt istasyonlarında pompa tabancasına takılan TTO cihazı, plaka bilgilerini otomatik olarak YN Pompa ÖKC’ye aktaracaktır. Böylece manuel girişlerin önüne geçilecek ve fatura ve satışa ilişkin veriler UTTS’ye işlenecektir.
Plaka Bilgisinin Otomatik Tanınması
UTTS, akaryakıt dolumu sırasında aracın plaka bilgisini otomatik olarak tanıyacak. Bu sistem sayesinde manuel olarak plaka bilgisi girme dönemi sona erecek ve usulsüz fatura düzenleme imkanları ortadan kalkacaktır. Bu yenilik, devletin vergi güvenliğini sağlarken, sektörde adil rekabet ortamını da teşvik edecektir.
Akaryakıt Harcamalarının Gider Olarak Gösterilmesi
Vergi mükellefleri, akaryakıt harcamalarını gider olarak gösterebilmek için UTTS kapsamında düzenlenmiş ÖKC fişi almak zorundadır. 31 Aralık 2024 tarihinden sonra UTTS’den düzenlenmeyen belgeler, vergi kanunları bakımından geçersiz sayılacak ve vergi indirimine konu edilemeyecektir.
Akaryakıt İstasyonları İçin Yeni Dönem
Akaryakıt istasyonları, yeni döneme hazırlanmak için teknik kurulumlarını tamamlayacaktır. Bu kapsamda, istasyonlar YN Pompa ÖKC’lerin yazılımlarında güncelleme yaparak UTTS entegrasyonunu sağlayacaklardır. Akaryakıt Dağıtım Şirketleri de işletmekte oldukları mevcut Taşıt Tanıma Sistemlerini UTTS’ye entegre edebileceklerdir.
UTTS’nin Geleceği
UTTS’nin başarılı bir şekilde devreye alınması, Türkiye’nin vergi gelirlerini artıracak ve akaryakıt sektöründe adil rekabeti sağlayacaktır. Sistemin yaygınlaşmasıyla birlikte, vergi mükellefleri ve bireysel taşıt sahipleri, daha güvenilir ve şeffaf bir akaryakıt tüketim sürecine dahil olacaklardır.
UTTS nedir?
UTTS, akaryakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak tanıyan ve bu bilgileri fiş ve faturalar üzerinde gösteren bir sistemdir.
UTTS ne zaman devreye girecek?
UTTS, 1 Ocak 2025 tarihinde devreye girecektir.
UTTS’nin amacı nedir?
UTTS’nin amacı, usulsüz fatura kullanımını engelleyerek vergi kaybını önlemek ve akaryakıt sektöründe adil rekabeti sağlamaktır.
UTTS kimler için zorunlu olacak?
UTTS, sadece vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşlar için zorunlu olacaktır.
Bireysel taşıt sahipleri UTTS’den faydalanabilir mi?
Evet, bireysel taşıt sahipleri isteğe bağlı olarak UTTS’den faydalanabilirler.
UTTS’ye nasıl geçiş yapılacak?
Vergi mükellefleri, taşıtlarına Taşıt Tanıma Birimleri (TTB) taktırarak UTTS’ye geçiş yapabileceklerdir.
UTTS, Türkiye’de akaryakıt sektöründe devrim niteliğinde bir yenilik olarak öne çıkıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilen bu sistem, vergi kaybını engellemek ve adil bir rekabet ortamı sağlamak adına önemli bir adım. Vergi mükellefleri ve bireysel taşıt sahipleri için getirilen bu yenilik, daha güvenli ve şeffaf bir akaryakıt tüketim süreci sunacak.