BURSA – Deniz Açık
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünce (UNESCO) Dünya Mirası Listesi’ne alınan 700 yıllık geçmişe sahip Bursa’daki Osmanlı köyü Cumalıkızık Mahallesi’nde bulunan evlerde kapı tokmakları dokusuyla geçmişi yaşatıyor.
Merkez Yıldırım ilçesine bağlı Cumalıkızık Mahallesi’nde 700 yıldır bozulmadan korunan, kestane ağacı, taş, çamur ve kerpiç kullanılarak inşa edilen özgün mimariye sahip evler, yerli ve yabancı turistlerden ilgi görüyor.
Evlerin en önemli özelliklerinden biri de her kapıda bulunan, üzerinde Osmanlı motiflerinin yer aldığı çeşitli şekildeki pirinç kapı tokmakları. Kapılardaki tokmaklar da en az konutlar kadar turistlerin dikkatini çekiyor.
“Tokmaklar geleneğe uygun”
Cumalıkızık Mahalle Muhtarı Emin Yavuz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 700 yıllık Osmanlı köyü Cumalıkızık’daki 189 hanede bin 75 kişinin yaşadığını söyledi.
Cumalıkızık’ın geçim kaynağını turizm ve tarımın oluşturduğunu anlatan Yavuz, şunları belirtti:
“Doğası ve bütünlüğü bozulmayan ender köylerdeniz. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girdik. Evlerimizin tarihi dokusu bulunuyor. Kestane ağacı, taş, çamur ve kerpiç kullanılarak yapılıyor. Çatılarda Osmanlı kiremidi kullanılıyor. Bursa Valiliği ve Yıldırım Belediyesinin ortaklığıyla evlerimiz etap etap yenileniyor. Evlerimiz eskiden nasıl yapıldıysa şimdi de öyle inşa ediliyor. Yenilenme işlemi tamamen bedelsiz olarak gerçekleştiriliyor.”
Yavuz, mahalledeki evlerin en önemli özelliğinin kapıların tokmakları olduğunu belirterek, onlarda da Osmanlı geleneğini sürdürdüklerini kaydetti.
“Kadınlar küçük tokmağı erkekler ise büyüğünü çalıp eve girer”
Misafirlerin eve ya da avluya girmeden önce tokmağı çaldığına değinen Yavuz, şöyle dedi:
Tokmaklarımız ziyaretçilerin de yoğun ilgisini çekiyor””Evden ses gelirse içeriye girilir. Kadınlar kapıdaki küçük tokmağı erkekler ise büyüğünü çalıp eve girer. Evde kimsenin olmadığını belirlemek için tokmağa ip dolanır ya da tokmak tersine çevrilir. Tokmakların hepsi pirinçten yapılıyor. Ancak ağaç tokmakları da bulunuyor. Eski tokmaklarımız özelliklerini korurken yeni yapılan evlerdeki tokmaklar geleneğe uygun özel olarak imal ediliyor. “